Het uitschakelen van zonnepanelen gaat tegen de intuïtie in: om maximaal rendement te halen is het in principe de bedoeling om de panelen zo lang mogelijk te laten werken. Maar in sommige situaties is zonnepanelen uitschakelen wel de juiste keuze.
De belangrijkste redenen om te besluiten zonnepanelen (tijdelijke) handmatig uit te zetten hebben te maken met veiligheid. Een zonnepaneel moet bijvoorbeeld worden afgeschakeld bij onderhoud, of stormachtig weer. In dit overzicht bespreken we de meest voorkomende redenen waarom u een zonnepaneel zou willen uitschakelen.
Goed gebruik van zonnepanelen is slechts één kleine stap voor uw duurzame toekomstplan. Er zijn zoveel mogelijkheden! Heeft u interesse in het verduurzamen van uw woning of bedrijfspand en bent u woonachtig in de noordelijke provincies van het land? Dan is Duurzaamheidscentrum Noord er om u te helpen toekomstbestendig te worden.
1. Bij overproductie
Een overmatig zonnige dag creeërt een bijzondere situatie op het Nederlandse stroomnetwerk. Is er teveel zon, dan zal het zonne-energiesysteem zichzelf namelijk uitschakelen. Woont u in een duurzame woonwijk met bijzonder veel zonnepanelen, dan kan dit zeker ook een factor van invloed zijn.
Bij overproductie gaat het afschakelen van een zonnepaneel van het stroomnet in principe volledig automatisch. Een ingebouwd veiligheidssysteem schakelt de panelen tijdelijk uit. Er wordt op deze momenten geen stroom aan het stroomnet teruggeleverd.
De netbeheerder zal nooit op afstand uw zonnepanelen handmatig kunnen afsluiten. Het netwerk zal dit altijd automatisch bepalen aan de hand van de aanwezige spanning op het net. Wil u voorkomen dat uw panelen spontaan tijdelijk afgeschakeld worden, dan zijn er een aantal oplossingen te bedenken:
- Sluit de omvormer op een andere fase van het stroomnet aan dan uw buren om eventuele lokale onregelmatigheden in de netspanning te ontwijken;
- Verbruik op momenten van piekzon de meeste hoeveelheid stroom, zet de wasmachine en vaatwasser aan, maak een paar bakjes koffie, of zet de elektrische verwarming hoger;
- Controleer of de AC-kabel eventuele spanningsval veroorzaakt (maximaal 1%), dit is vooral een risico bij een te dunne of te lange kabel;
- Plaats een accu bij uw zonnesysteem om overproductie op te slaan voor dalmomenten. De stroom kan dan ’s nachts worden gebruikt en de netspanning wordt niet negatief beïnvloed.
2. Bij storm of onweer
Uiteraard kan ook het weer een rol van betekenis spelen bij het afschakelen van zonnepanelen. Flinke windvlagen tijdens een storm, een fikse hagelbui, of de inslag van bliksem op het dak kunnen allemaal funest zijn voor de panelen.
Zorg ervoor dat bij zeer slecht weer de voltagepieken van het stroomnet geen invloed hebben op uw panelen. Dat doet u door vooraf de systemen tijdelijk af te sluiten. Denk eraan om zowel de panelen als de zekering te ontkoppelen.
Is er stormschade of blikseminslag in de directe omgeving en denkt u dat uw zonnepanelen geraakt zijn? Controleer dit eerst visueel, kijk of alle panelen nog op de juiste plaats zitten en er geen zichtbare putten of butsen op te merken zijn.
Ziet u mogelijke schade aan panelen of kabels op uw dak, neem dan eerst contact op met een reparatiemonteur. Ga nooit zelf het dak op om dit te repareren, er kan levensgevaarlijke spanning staan op de beschadigde onderdelen.
3. Bij schoonmaak
Ook tijdens het schoonmaken is het van levensbelang om eerst de stroom van de zonnepanelen af te halen. Om de veiligheid van de persoon die het onderhoud pleegt te kunnen garanderen mag er geen spanning op de panelen staan.
Onthoud dat zowel het systeem zelf als de zekeringen afgesloten moeten worden. Na het voltooien van de schoonmaakwerkzaamheden kunnen de zonnepanelen uiteraard gewoon weer worden ingeschakeld.
Reinigen van zonnepanelen kan helpen om het rendement te verhogen, omdat eventueel vuil de efficiëntie van het systeem kan verminderen. Het is voldoende om eens per vijf jaar de panelen een schoonmaakbeurt te geven, dus het onderhoudswerk is gelukkig minimaal.
4. Bij technisch onderhoud
Net als bij het schoonmaken van zonnepanelen is het belangrijk voor een onderhoudsmonteur om vooraf aan aan klus altijd de stroom van de panelen te halen. In deze situatie is het afschakelen van het systeem puur bedoeld als veiligheidsmaatregel.
Wanneer er iets moet worden veranderd aan de afstelling, bekabeling, of wanneer er simpelweg meer zonnepanelen bij worden geplaatst zullen de bestaande panelen eerst moeten worden uitgeschakeld. Dit is altijd het geval bij elke vorm van onderhoudsmaatregelen.
Onder technisch onderhoud vallen praktisch gezien alle klussen die worden gedaan aan de reeds aanwezige installatie, groot of klein. Zodra er een hand van een monteur richting een installatie gaat waar grote voltages doorheen gaan, moet deze logischerwijs tijdelijk worden afgesloten.
5. Bij zeer lange afwezigheid
Bent u van plan om meerdere maanden of jaren afwezig te zijn? Dan kan het de moeite waard zijn om zonnepanelen uit te zetten. In principe kunnen ze bij een vakantie gewoon aan blijven om stroom terug te leveren aan het net, maar soms is het voor de veiligheid beter om ze af te schakelen.
Denk bijvoorbeeld aan een situatie waarin u verwacht dat er onderhoud aan uw zonnepanelen nodig is tijdens uw afwezigheid. Of wanneer er een herfstperiode met een groot risico op stormschade in de lijn van verwachting ligt.
Het is geen probleem om voor langere tijd uw panelen uit te schakelen, maar een standaard vakantie van twee weken zal niet betekenen dat zonnepanelen uitgezet moeten worden. Geen zorgen dus!
Zonnepanelen uitschakelen: zo werkt dat
Zelf uw panelen afschakelen is niet ingewikkeld. Om uw zonnepanelen uit te schakelen moet in de meterkast de AC-kant van de omvormer worden omgezet. Hierna moet de AC-onderbreker of zekering worden uitgeschakeld.
Het is eigenlijk gewoon een kwestie van twee knopjes of schakelaars in uw meterkast omzetten. Het kan verschillen per systeem hoe deze schakelaars gelabeld zijn, maar ze moeten in ieder geval corresponderen met de omvormer en de AC-onderbreker.
Wil u meer weten over de mogelijkheden met zonnepanelen of het verduurzamen van uw eigen woning of bedrijfspand? Bij Duurzaamheidcentrum Noord hebben we alle kennis om u op weg te helpen naar een duurzame toekomst. Ook totaaloplossingen behoren tot de mogelijkheden.